Hematurie (Bloed in urine)

Wat is hematurie?

In het kort:

  • Hematurie of bloed in urine komt voor bij schade in de nieren, urineleiders, blaas of plasbuis.
  • Soms is het bloed helderrood, soms bruinig of soms helemaal niet zichtbaar voor het blote oog.
  • Voorbeelden van oorzaken zijn nierfalen, blaasontsteking en kanker in de blaas, nieren of plasbuis.
  • Door de urine onder een microscoop te bekijken kan meestal een diagnose worden gesteld. Soms moet je naar een nefroloog of uroloog in het ziekenhuis.
  • Ga bij bloed in de urine altijd langs de huisarts.

Over hematurie

Hematurie wordt ook wel bloed in urine genoemd. Urine wordt aangemaakt in de nieren en daalt via de urineleiders af naar de blaas. Door het samentrekken van de blaas kan urine via de plasbuis het lichaam verlaten. Als er in je nieren, urineleiders, blaas of plasbuis schade ontstaat kan er bloed in de urine voorkomen. 

Er bestaan verschillende verschijningsvormen van hematurie. Soms ziet bloed in de urine er helderrood uit, bijvoorbeeld als het uit de plasbuis komt. Als de urine bruinige kleur heeft duidt dit mogelijk om een probleem met de nieren. 

Veel vaker is er zo weinig bloed in de urine aanwezig dat het helemaal niet zichtbaar is. Hematurie kan dan alleen onder de microscoop gevonden worden of aangetoond worden op een zogenaamd urinestickje.

Rode urine hoeft niet altijd te duiden op bloed. Ook bepaalde vitamines of het eten van bijvoorbeeld rode bieten kan je urine een bruine of rode kleur geven.

Hematurie kent veel verschillende oorzaken. Dit komt omdat het bloed zowel uit je nieren, urineleiders, blaas en plasbuis kan komen. Het bloed komt in je urine doordat er schade is in één van deze vier organen. Hierbij raken kleine bloedvaten beschadigd waardoor je bloed kunt plassen. Per orgaan geven we de oorzaken van bloed in de urine weer:

Nieren:

  • Acuut nierfalen
  • Nierkanker
  • Niersteen

Na ongelukken en na hele zware inspanning kan er een beetje bloed in je urine zitten.

Urineleiders:

Na een operatie waarbij de urineleider geraakt is.

Blaas:

  • Blaaskanker
  • Blaasontsteking
  • Blaassteen

Plasbuis:

Prostaatkanker

De hier genoemde oorzaken van bloed in de urine komen relatief vaak voor. Er zijn echter nog veel meer oorzaken die minder vaak voorkomen.

Doordat er heel veel mogelijke oorzaken zijn van hematurie kun je hier ook heel veel verschillende symptomen bij hebben. Klachten die naast het bloed in de urine vaak voorkomen zijn:

  • Pijn bij het plassen
  • Frequent plassen
  • Pijn in je flank

Veel vaker zul je naast het bloed in de urine geen andere klachten hebben. Bloed in de urine is altijd een reden om naar je huisarts te gaan ook als je hier geen andere klachten bij hebt.

Ga bij bloed in de urine direct langs de huisarts. Verder onderzoek naar de oorzaak is dan noodzakelijk. In eerste instantie zal urineonderzoek worden gedaan. Hiervoor moet je een potje urine inleveren bij het laboratorium. Deze urine kan dan onderzocht worden onder de microscoop en daarmee kan de oorsprong van het bloed bepaald worden. Hiermee kan dus bepaald worden of het bloed uit je nieren, urineleiders, blaas of plasbuis komt.

Soms is het achterhalen van de oorzaak moeilijker en wordt je doorgestuurd naar het ziekenhuis. Hier zullen een nierarts (nefroloog) of een uroloog onderzoek doen naar de oorzaak van het bloed in je urine. Dit kan bijvoorbeeld met een CT-scan voor je nieren. Soms wordt er middels een slangetje via je plasbuis in  blaas en urineleiders gekeken.

De behandeling van hematurie hangt af van de oorzaak. Een aantal oorzaken kunnen behandeld worden door je huisarts. Indien het bloed in je urine past bij een blaasontsteking kan je huisarts je bijvoorbeeld antibiotica geven.

Andere oorzaken, zoals kanker of nierontstekingen, moeten in het ziekenhuis behandeld worden door een specialist. Er is geen manier om het bloed in je urine weg te nemen zonder de onderliggende oorzaak te behandelen. Wel is het altijd verstandig genoeg te drinken en goed in de gaten te houden of je nog andere klachten krijgt.