Hersenschudding (Commotio cerebri)

Wat is een hersenschudding?

In het kort:

  • Een hersenschudding (commotio cerebri) is een lichte vorm van hersenletsel.
  • De oorzaak van een hersenschudding is meestal fysiek trauma van de schedel, zoals een klap of val op het hoofd.
  • Er wordt onderscheid gemaakt tussen een lichte en een zware hersenschudding.
  • Bekende symptomen van een lichte hersenschudding zijn: hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, braakneigingen, slaperigheid en wazig zien.
  • Bij een zware hersenschudding kunnen deze symptomen langer aanhouden en daarnaast kun je last krijgen van: warrigheid, spraakstoornissen, halfzijdige verlamming en gevoelsverlies.
  • Na een hersenschudding is het verstandig om, na een korte periode van rust, langzaam weer dagelijkse bezigheden te hervatten.

Over hersenschudding

Een hersenschudding (medische term commotio cerebri) is een lichte vorm van hersenletsel. Deze wordt veroorzaakt door een klap op de schedel, een val op de schedel, of ander fysiek trauma van de schedel (schedeltrauma). In de meeste gevallen is er bij een hersenschudding geen blijvend letsel of neurologische verandering in de hersenen.

De oorzaak van een hersenschudding is meestal een klap op het hoofd of een ander ongeval. Een hersenschudding kan bij zowel volwassenen als kinderen voorkomen. Kinderen kunnen bijvoorbeeld een hersenschudding oplopen bij een ongeval tijdens het spelen of sporten.

De symptomen zijn afhankelijk van de zwaarte van een hersenschudding. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een lichte en zware hersenschudding. Deze worden hieronder toegelicht.

Lichte hersenschudding

Bij een lichte hersenschudding kun je na de klap soms even bewusteloos raken. Dit duurt nooit langer dan vijftien minuten. In de meeste gevallen heb je daarna ook even geheugenproblemen. Deze groep symptomen worden ook wel ‘inprentingsstoornissen’ genoemd. Je bent dan suf en weet niet goed wat er gebeurd is. Ook heb je in zulke gevallen moeite met onthouden wat er tegen je gezegd wordt. Mensen met een hersenschudding vragen bijvoorbeeld vaak aan hun omgeving wat er precies gebeurd is. Deze inprentingsstoornissen duren niet langer dan een uur.

Achteraf kun je je de klap of het ongeval vaak niet meer herinneren. Hoe langer de periode van bewustzijnsverlies en geheugenverlies is, hoe ernstiger de hersenschudding. Andere symptomen van een hersenschudding, die niet bij iedereen optreden, zijn:

  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Misselijkheid
  • Braakneigingen
  • Slaperigheid
  • Wazig zien

Aan een lichte hersenschudding houd je meestal geen langdurige beschadiging over. Ongeveer tien procent van de mensen loopt een lichte kneuzing of kleine bloeding in de hersenen op. En minder dan één procent kan een ernstige bloeding krijgen als gevolg van beschadigde bloedvaten door schedelbreuk

Zware hersenschudding

Een zware hersenschudding wordt ook wel hersenkneuzing genoemd. Bij een zware hersenschudding treden dezelfde symptomen op als bij een lichte hersenschudding, alleen duren ze wat langer. Behalve dat je suf bent kun je ook behoorlijk warrig zijn. Er kunnen ook symptomen optreden die wijzen op stoornissen van het zenuwstelsel zoals:

  • Spraakstoornissen (afasie)
  • Halfzijdige verlamming
  • Gevoelsverlies

In het verleden werd je voor de behandeling van een hersenschudding aangeraden om bedrust te houden. Tegenwoordig is het advies: kort rust houden mag, maar een lange periode van volledige rust is ongewenst. Het is verstandig om, afhankelijk van je klachten, langzaam weer dagelijkse bezigheden te hervatten. Let wel op dat je niks forceert. Bij blijvende klachten is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts voor verdere behandeling. Tegen hoofdpijnklachten kun je paracetamol gebruiken.

Herstel na lichte hersenschudding

Het herstel van een lichte hersenschudding verloopt voor iedereen anders. Zolang er geen complicaties optreden, kun je in de meeste gevallen volledig herstellen. Het kan zijn dat je nog enige tijd last hebt van restverschijnselen zoals:

  • Vermoeidheid
  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Oorsuizen
  • Angst
  • Snel geïrriteerd zijn
  • Gevoelig voor licht en geluid

Als je last hebt van deze restverschijnselen is bedrust niet nodig, maar het is wel goed om rustig aan te doen. De klachten kunnen vrij lang aanwezig blijven, soms enkele maanden. Het is verstandig om bij blijvende klachten contact op te nemen met je huisarts.

Herstel na zware hersenschudding

Bij een zware hersenschudding duurt het herstel langer en is de kans op restverschijnselen groter dan bij een lichte hersenschudding. Soms is revalidatie nodig. Hoewel de meeste verschijnselen na verloop van tijd verdwijnen, is de kans aanwezig dat je er jaren last van blijft houden. In ernstige gevallen zijn de restverschijnselen blijvend. Deze restverschijnselen zijn onder andere:

  • Geheugenstoornissen
  • Spraakstoornissen
  • Concentratiestoornissen
  • Verlammingen
  • Stoornissen bij zien en horen
  • Epilepsie
  • Desoriëntatie

Wanneer je een hersenschudding hebt gehad is het belangrijk dat je de eerste dag en nacht om de één à twee uur door iemand wakker gemaakt wordt. Dit is belangrijk om te controleren of je nog reageert. Als iemand na een hersenschudding anders reageert dan normaal moet je zo snel mogelijk contact opnemen met een arts. In dit geval is een ziekenhuisopname nodig.