Wat is hypercholesterolemie?
Hypercholesterolemie betekent dat je een te hoog cholesterolgehalte hebt; de hoeveelheid cholesterol in je bloed is verhoogd. Een normaal cholesterolgehalte is 5,0 mmol/l. Vanaf waardes boven de 8 mmol/l spreek je van sterk verhoogd cholesterol. Dit wordt ook wel 'hyperlipidemie' genoemd. Hyper betekent veel en lipiden betekent vetten. Bij hypercholesterolemie en hyperlipidemie gaat het lichaam niet goed met vetten om, je zou kunnen spreken van een stoornis in de vetstofwisseling. Het totale cholesterolgehalte is niet het enige dat belangrijk is, ook het soort cholesterol speelt mee.
Oorzaken
Hypercholesterolemie kan verschillende oorzaken hebben. Deze zijn in te delen in twee groepen: slechte leefgewoonten of een onderliggend probleem van het lichaam zelf.
Slechte leef- en eetgewoonten kunnen zijn:
- Het eten van veel verzadigd vet
- Het eten van veel cholesterolrijke voedingsmiddelen
- Te veel eten met overgewicht als gevolg
Onderliggende problemen van het lichaam zelf kunnen zijn:
- Erfelijke aanleg (familiaire hypercholesterolemie)
- Traag werkende schildklier
- Diabetes mellitus
Ook bepaalde medicijnen zoals prednison, oestrogenen (zitten in de anticonceptiepil) en sommige plaspillen kunnen een verhoogd cholesterol tot gevolg hebben.
Symptomen
Hypercholesterolemie zelf heeft geen specifieke symptomen, maar het kan wel leiden tot vaatbeschadiging zoals aderverkalking. Aderverkalking kan zeer ernstige gevolgen hebben, zoals:
- Hartinfarct
- Trombose
- Herseninfarct
Behandeling
Allereerst is het belangrijk om gezonde leef- en eetgewoonten te hebben of aan te leren. Voldoende bewegen en gezond eten kunnen het cholesterolgehalte in het bloed al veel verlagen. Het is vooral belangrijk dat je voeding kiest met de goede vetten, de zogenaamde omega-3 vetzuren. Dit zijn producten zoals:
- Olie (olijfolie, of olie verrijkt met omega-3-vetzuren)
- Vloeibare bak- en braadproducten
- Vette vis zoals zalm en makreel
Als je overgewicht hebt, is het belangrijk om minder verzadigd vet, weinig calorieën en veel vezels binnen te krijgen. Denk aan producten als:
- Volkoren brood, rijst of pasta
- Peulvruchten
- Groenten
- Fruit
Overmatig alcoholgebruik heeft een negatieve invloed op je cholesterolgehalte. Het beste kun je daarom de alcohol inname beperken. Roken verhoogt het schadelijke effect van te hoog cholesterol enorm. Als je rookt is het aan te raden daarmee te stoppen.
Er is ook medicatie om het cholesterol te verlagen. Deze kun je op recept van je huisarts krijgen als het verhoogde cholesterol niet komt door slechte leef- en eetgewoonten, maar bijvoorbeeld door familiaire aanleg.