Insectenbeet

Wat is een insectenbeet?

In het kort:

 

  • We spreken van een insectenbeet als je door een insect gestoken of gebeten bent.
  • Een insectenbeet is vaak pijnlijk of zorgt voor jeuk. Bij sommige mensen kan er een allergische reactie optreden.
  • Een aantal veel voorkomende insectenbeten of -steken zijn: muggenbeten, vlooienbeten, wespensteken, bijensteken of mierenbeten.
  • Symptomen die kunnen ontstaan na een insectenbeet zijn jeuk, pijn, zwelling, rode vlekken op de huid of allergische reactie.
  • Per type insectenbeet kunnen symptomen en de behandeling verschillen.

Over een insectenbeet

We spreken van een insectenbeet als je door een insect gestoken of gebeten bent. Een insectenbeet is vaak pijnlijk of zorgt voor jeuk. Bij sommige mensen kan ook een allergische reactie optreden als gevolg van een insectenbeet, bijvoorbeeld door een wespensteek.

Insecten steken uit zelfverdediging of omdat ze zich voeden met menselijk bloed. Terwijl ze steken, brengen ze een giftige stof in de huid. Niet de prik zelf, maar het gif veroorzaakt jeuk, pijn of zwelling.

Veel voorkomende insectenbeten of steken zijn:

  • Muggenbeet
  • Vlooienbeet
  • Wespensteek
  • Bijensteek
  • Mierenbeet
  • Tekenbeet
  • De steek van een steekvlieg

Als gevolg van een insectenbeet kunnen de volgende symptomen optreden:

  • Jeuk
  • Pijn
  • Zwelling
  • Rode vlek(ken) op de huid
  • Allergische reactie

Per type insectenbeet kunnen de symptomen echter wel verschillen. Hieronder wordt per soort insectenbeet aangegeven welke klachten je kunt hebben en waaraan je een insectenbeet kunt herkennen.

Symptomen mieren-, muggen- en vlooienbeten

Sommige mensen hebben veel last van een insectensteek, anderen merken er nauwelijks iets van. Van een vlooien-, mieren- of muggenbeet voel je meestal niets op het moment van de beet zelf. Je kunt de mieren-, vlooien- of muggenbeet herkennen door een rood bultje dat jeukt. Naast de jeuk en de rode vlek, ontstaat er ook vaak een zwelling door de insectenbeet. In het buitenland kun je via muggen- en vlooienbeten ziekten oplopen, raadpleeg bij een verre reis vooraf daarom een adviseur.

Symptomen bijen- en wespensteken

Van wespen- en bijensteken heeft men over het algemeen meer last. Je merkt de pijn al direct tijdens de steek. Achteraf kun je de bijen- of wespensteek herkennen door een flinke, rode bult dat jeukt en veel pijn met zich meebrengt. Vooral een bijensteek geeft veel zwelling.

Symptomen tekenbeet

Een teek blijft op de bijtplek zitten. De tekenbeet is pijnloos, hierdoor valt hij bijna nooit op. Je kunt een tekenbeet herkennen aan een kleine rode vlek. Een teek moet je zo snel mogelijk verwijderen, omdat hij ziekten kan overbrengen. Ziekten die een teek kan overbrengen zijn de ziekte van Lyme en Früh Sommer Meningo-Encefalitis (TBE).

Het kan zijn dat je allergisch bent voor bijvoorbeeld een bijen- of wespensteek. In dat geval kun je er flink ziek van worden. Je bloeddruk daalt waardoor je kunt flauwvallen of zelfs in coma raken. Als je weet dat je allergisch bent voor steken van bijen of wespen, dan kun je er het beste voor zorgen dat je een auto-injectiepen met adrenaline bij je draagt. Adrenaline kan de bloeddruk na een wespensteek weer tijdelijk verhogen. Na de injectie moet je nog wel snel naar een dokter gaan voor verdere behandeling.

Behandeling van een insectenbeet is meestal niet noodzakelijk. De jeuk, zwelling en pijn als gevolg van een insectenbeet gaan vanzelf weer over. Bijen laten hun angel in de huid achter als ze steken, deze moet je weghalen. Probeer de angel er voorzichtig uit te halen, zonder er te hard in te knijpen. Als je er te hard in knijpt breekt de angel af. Maak na het verwijderen van de angel het wondje schoon door spoelen en deppen met jodium of alcohol.

Als je in je mond, tong of keel gestoken bent, dan is het raadzaam om meteen naar je huisarts te gaan.

Behandeling van de jeuk bij een insectenbeet

Bij jeuk, pijn en zwelling geeft een koude, natte doek verlichting, gebruik eventueel anti-jeukmiddeltjes. Niet aan de insectenbeet krabben. Hierdoor kan je het erger maken en duurt het alleen maar langer voordat de insectenbeet geneest. Als er een bacteriële infectie ontstaat, wordt dit via je huisarts vaak opgelost met antibiotica.

Behandeling tekenbeet

Wanneer je een tekenbeet hebt, moet je de teek voorzichtig van je huid trekken. Als je de teek gelijk uit je huid hebt getrokken (bijvoorbeeld met een pincet) is er meestal niets aan de hand. Heeft de teek al een tijdje vastgezeten (langer dan 24 uur) dan moet je langs je huisarts. Ook bij het verwijderen van een teek moet je opletten dat je de teek niet te hard vastpakt, dan bestaat de kans dat zijn kaken blijven zitten en dat je als nog besmet raakt met de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Lees hier meer over het verwijderen van teken en over hoe je een tekenbeet kunt voorkomen.

Tips om muggenbeten te voorkomen:

  • Voorkom dat je insecten naar binnen lokt (doe niet gelijktijdig ramen open en lichten aan).
  • Smeer je voor het slapen gaan in met een stick of lotion (bijvoorbeeld citronella). Beter bescherming bieden anti-muggenmelk met DEET.
  • Slaap eventueel onder een klamboe.
  • Muggen houden niet van tocht, zet je ramen en deuren open en de muggen vliegen weg.
  • Tips om bijen- en wespensteken te voorkomen:
  • Gebruik een hor voor je raam, zodat er geen wespen en bijen naar binnen kunnen vliegen.
  • Komt er een bij of wesp bij jou in de buurt? Sla er dan niet naar, want daar worden ze agressief van en dan steken wespen en bijen juist sneller.
  • Als je in de tuin werkt of veel in de natuur bent, zorg dan dat je kleding alles goed afsluit. Probeer ook je lichaam zo goed mogelijk af te dekken.
  • Wespen komen af op zweet en geurtjes (van bijvoorbeeld zonnecrème of parfum). Vermijd dit soort geuren zoveel mogelijk.
  • Dek je etenswaren zoveel mogelijk af en gooi je afval zo snel mogelijk weg, want door de zoete luchtjes op tafel te laten staan, lok je de insecten.