Onychomycose (Schimmelnagels)

Wat is onychomycose?

Onychomycose, meer bekend als schimmelnagels of kalknagels, zijn teen- of vingernagels die met schimmel geïnfecteerd zijn. Je hebt dan een schimmelinfectie in je nagel. Schimmels zijn bij iedereen op de huid en onder de nagelranden aanwezig. Pas als de schimmel je huid of nagels binnendringt en zich uitbreidt, heb je een infectie.

 

 

 

 

 

Schimmelnagels ontstaan door dezelfde schimmels die ook voetschimmel kunnen veroorzaken, zogeheten dermatofyten. Deze schimmels bevinden zich in vochtige omgevingen zoals douche- en badruimtes. Via deze ruimtes worden de schimmels van de ene op de andere persoon overgedragen.

Ook worden schimmelinfecties vrij gemakkelijk overgedragen van de ene op de andere persoon via deze ruimtes. Je kan ook jezelf besmetten: het begint vaak met één schimmelnagel en vervolgens raken er meer nagels besmet. Het is daarom verstandig dat je niet te lang met een voetschimmel of een schimmelnagel blijft lopen.

Ouderen, mensen die antibiotica gebruiken, kunstnagels hebben, met verminderde weerstand (door bijvoorbeeld chemokuren of besmetting met AIDS) en mensen met diabetes mellitus zijn gevoeliger voor schimmelinfecties. Ook een verstoorde zuurgraad (pH-waarde) in het lichaam of gescheurde, beschadigde nagels zijn een broedplaats voor schimmels die kalknagels veroorzaken.

Een schimmelnagel is aan het begin geelwit van kleur. Als je de schimmelnagel niet behandeld zal deze later geel/bruin verkleuren. Ook wordt je nagel brokkelig, dik en bobbelig. De medische term voor de gele verkleuring en het brokkelig worden van de nagels is onychomycose. In een later stadium kan je nagel zelfs helemaal of gedeeltelijk loslaten. Dit is niet alleen hinderlijk, maar het kan ook veel pijn doen.

In de meeste gevallen zal de huisarts meteen herkennen dat het om een schimmelnagel gaat. Als de huisarts er niet helemaal zeker van is, zullen de schilfers van de nagels onderzocht worden met een microscoop. Dit kan vaak al tijdens het consult plaatsvinden. Ook kunnen er schimmels gekweekt worden uit een stukje nagel. Dan wordt er een stukje van je nagel naar het laboratorium gestuurd en duurt het een paar weken voordat de uitslag bekend is.

Een schimmelnagel is vaak moeilijker te behandelen dan voetschimmel. Dat is omdat de schimmel meestal aan de onderkant van de nagel zit en hierdoor slecht te bereiken is met medicijnen. Ook is keratine (de belangrijkste bouwstof van de nagel) vrijwel ondoordringbaar voor de meeste anti-schimmel medicijnen, die je vaak in de vorm van een crème of een zalf krijgt.

Van binnenuit

Tegenwoordig zijn er ook anti-schimmel middelen beschikbaar die van 'binnenuit' werken (antimycoticum). Deze geven bij schimmelnagels meestal goede resultaten, maar je kunt ze alleen op recept via je huisarts krijgen. Je krijgt dan een kuur voorgeschreven die minstens drie maanden duurt. Deze kuur kan ook bijwerkingen hebben. Hoe eerder je met de behandeling begint, hoe eerder je nagel weer geneest. Als je nagel volledig is aangetast, kan het na de behandeling soms nog wel een jaar duren voordat je nagel weer helemaal hersteld is.

Van buitenaf

Voor de uitwendige behandeling zijn er diverse middelen in de vorm van stift, tinctuur en olie te koop om schimmelnagels aan te pakken. Ook hiervoor geldt dat het een tijd kan duren voordat de infectie verdwenen is en je nagel er weer normaal uitziet. Je kan een schimmelmiddel voor uitwendige behandeling gewoon bij de drogist of apotheek kopen. Het middel kan direct worden aangebracht op je nagels. De werkzame stof dringt dan door de nagel om daar zijn werk te doen. Het voordeel van een olie, stift of tinctuur is dat het geen zware bijwerkingen heeft zoals bij de middelen die van binnenuit werken.

Laserbehandeling

Om schimmelnagels te bestrijden kan ook een laserbehandeling worden ingezet. Hierbij vernietigt het laserlicht de schimmel, zonder de nagel zelf te beschadigen. Vaak zijn een aantal behandelingen nodig voor optimaal resultaat. Je kunt terecht voor een laserbehandeling bij schimmelnagels bij verschillende specialisten, zoals een dermatoloog, huidtherapeut, podotherapeut of medisch pedicure.

Schimmelnagels bij diabetes

Als je diabetes (suikerziekte) hebt moet je extra zorg besteden aan je voeten en je nagels. Dit heeft te maken met een verslechterde doorbloeding. Daarbij komt dat als je diabetes hebt, je zenuwbanen beschadigd kunnen raken. Het gevoel in je voeten kan daardoor minder worden waardoor je het niet door hebt als je een wondje hebt. Let dus goed op je voeten en nagels, wees voorzichtig met het knippen van je teennagels en pruts niet aan eelt of likdoorns. Je kan eventueel de hulp van een pedicure inroepen om je te helpen je voeten goed te verzorgen. Ook kunnen de huisarts, internist of diabetesverpleegkundige je doorverwijzen naar een voetverzorger met speciale diabetes-aantekening of een podotherapeut.

Hieronder nog een aantal tips als je last hebt van voetschimmel of schimmelnagels:

  • Was je huid niet te vaak met zeep
  • Droog je voeten goed af na het douchen of baden
  • Gebruik een drogend poeder of talkpoeder in je schoenen en sokken als je last hebt van zweetvoeten
  • Draag iedere dag schone, vochtopnemende of ademende sokken
  • Wissel je schoenen regelmatig en laat ze tussentijds goed luchten
  • Draag ruimzittende schoenen van ventilerend materiaal (leer) of open schoenen
  • Loop niet op blote voeten maar op badslippers, vooral in een sauna, zwembad of kleedkamer
  • Vijl je nagels goed en deel je nagelschaartje niet met anderen
  • Gebruik zo min mogelijk zeep om de pH-waarde in balans te houden
  • Voorkom fysiek contact met mensen die een schimmelnagel hebben