Een ontstoken teelbal ontstaat soms als gevolg van bof, een zeer besmettelijke virusinfectie van de oorspeekselklier in het gezicht. Als kind word je gevaccineerd tegen bof, maar dit biedt niet altijd volledige bescherming. Een ontsteking van de zaadbal als gevolg van bof ontstaat met name bij jongens net na de puberteit. Ten minste 25% van de jongens met bof heeft teelbalontsteking als bijkomend symptoom.
Een teelbalontsteking kan ook het gevolg zijn van een ontsteking van de bijbal of prostaat. Meestal is het dan een complicatie van de eerdere ontsteking. Een operatieve ingreep aan de urinewegen of prostaat kan ook een teelbalontsteking veroorzaken. Bij een operatie kan een bacterie in de plasbuis en vervolgens in de testikels komen, waardoor deze ontstoken raken.
Daarnaast vergroten aangeboren urinewegproblemen of terugkerende infecties aan de urinewegen het risico op een teelbalontsteking. Sommige bacteriën vinden een weg via de zaadleider en kunnen zo een teelbalontsteking veroorzaken. Dit kan op elke leeftijd gebeuren, maar vooral voor bij mannen boven de 35. Wanneer je ouder wordt, raakt de urinestroom namelijk eerder geblokkeerd door een vergrote prostaat of vernauwde plasbuis. Dit vergroot dan de kans op een infectie of ontsteking.
