Wat is de bof?
De bof is een zeer besmettelijke virusinfectie die meestal kinderen tussen de 1 en 9 jaar treft. Bij de bof is de oorspeekselklier aan één of aan twee kanten ontstoken. Daardoor krijgt de zieke één of twee dikke wangen. De bof komt in Suriname niet veel meer voor, omdat de meeste kinderen hiertegen ingeënt worden (met een zogeheten BMR-vaccin). In sommige gevallen krijgen kinderen vanwege geloofsredenen geen prik tegen de bof. In deze gebieden kan het virus dus nog wel eens uitbreken.
Oorzaken
De bof wordt veroorzaakt door het bofvirus dat zich razendsnel via speekseldruppels kan verspreiden van de ene naar de andere persoon. Via hoesten en niezen, maar ook via handen of bijvoorbeeld speelgoed kun je een ander besmetten. Wanneer je besmet raakt, merk je hier niet meteen iets van.
Dikke wang
Ongeveer drie weken na de besmetting zullen de eerste symptomen pas zichtbaar worden in de vorm van de kenmerkende dikke wang. De bof is besmettelijk van vijf dagen vóórdat er een dikke wang ontstaat tot negen erna.
Symptomen
De symptomen treden ongeveer drie weken na de besmetting op. Het begint met het opzwellen van de klieren in het gezicht, met een dikke wang als gevolg. Na een week neemt de zwelling weer af. Andere symptomen van de bof zijn:
- Koorts
- Hoofdpijn
- Pijn in de keel, vooral bij het openen van de mond, eten en slikken doen pijn
- Dit komt weinig voor, bij ongeveer 1 op de 200 kinderen
- Doofheid aan één oor. Ook dit gebeurt maar zelden
- Bij ongeveer 33% van de kinderen treden er echter geen verschijnselen op en verdwijnt het virus ongemerkt
Bof bij volwassenen
Hoewel het niet vaak voorkomt, kan de bof ook bij volwassenen voorkomen. Naast bovengenoemde symptomen kunnen vrouwen in geval van bof ook te maken krijgen met een eierstokontsteking. Bij mannen kan het gepaard gaan met ontstoken zaadballen.
Behandeling
Er is geen medische behandeling van bof. De meeste kinderen worden onder coordinatie van het Bureau Openbare Gezondheidszorg (BOG) ingeënt tegen de bof. Deze vaccinatie is het zogenaamde BMR-vaccin, wat staat voor Bof, Mazelen en Rode hond. Deze prik wordt rond de 14 maanden en bij 9 jaar op het consultatiebureau aan het kind gegeven. Wanneer het kind ingeënt is, is de kans klein dat het erg ziek wordt van het virus.
Wat kun je zelf doen?
De bof gaat vanzelf weer over en het enige dat je eraan kunt doen, is de zieke veel laten slapen en zo nodig een pijnstiller geven. Belangrijk is ook dat je het kind extra laat drinken. Andere tips:
- Een warm of koud verband op de zwellingen kan een prettig gevoel geven
- Zure spijzen of dranken zijn af te raden, door het zuur gaan de speekselklieren extra speeksel aanmaken en neemt de pijn toe. Pap, bouillon, ander vloeibaar voedsel of ijsjes zijn prettiger.
- Kies voor dunne kleding zodat de warmte (koorts) het lichaam goed kan verlaten.
- Maak een melding van de besmetting op de school of het kinderdagverblijf