Platvoeten

Wat zijn platvoeten?

Bij platvoeten is de voetboog aan de binnenkant van de voet doorgezakt. Platvoeten worden daarom ook wel doorgezakte voeten genoemd. Normaal gesproken zijn de tenen, de bal van de voet en de buitenkant van de voet in contact met de grond als je rechtop staat. Als je platvoeten hebt, raakt ook de binnenkant van je voet de grond.

Soorten platvoeten

We maken onderscheid tussen twee soorten platvoeten.

De fysiologische platvoet (soepele platvoet)

Dit is de meest voorkomende soort platvoet. Hierbij heb je een platvoet als je op je voet staat, maar deze verdwijnt als je je voet optilt.

De pathologische platvoet (stijve platvoet)

Bij een pathologische platvoet is er sprake van een platvoet bij zowel staan als bij het optillen van de voet.

Soepele platvoeten zijn bij kinderen een normaal verschijnsel. Het hoort namelijk bij de ontwikkeling van voet en verdwijnt uiteindelijk tussen het zevende en tiende levensjaar. Dan is de voetboog volledig ontwikkeld. Bij volwassenen kunnen soepele platvoeten het gevolg zijn van een te korte kuitspier of een verkeerde stand van de benen.

Stijve platvoeten zijn vaak aangeboren. Dit wordt meestal al vrij snel na de geboorte vastgesteld. Meestal zijn vergroeide botten in de voet de oorzaak van stijve platvoeten. Soms zijn andere aandoeningen of ziektes de oorzaak, zoals:

  • Reumatoïde artritis
  • Artrose
  • Neurologische aandoeningen, zoals spasticiteit of verlamming
  • Niet goed functionerende pezen aan de zijkanten van je voet

Soepele platvoeten geven meestal geen klachten. Wel kun je de neiging hebben om tijdens het lopen steeds je hele voet op te tillen, terwijl men normaal eerst de hiel en dan pas de rest van de voet optilt. Mogelijke klachten die hierbij optreden zijn:

  • Pijn in de voeten na langdurig staan
  • Pijn die bij staan heviger is dan bij lopen of rennen
  • Pijn in de knieën
  • Pijn in de onderrug

Stijve platvoeten geven vaak pijn die uitstraalt naar de enkel, naar het been of naar de knie. Niet iedereen met platvoeten heeft klachten. Sommige mensen komen er per toeval achter dat ze platvoeten hebben bij het maken van een röntgenfoto van de voet.

De diagnose platvoeten wordt gesteld door een orthopeed of podotherapeut. Deze voert een lichamelijk onderzoek uit en kijkt hierbij goed naar de stand van de voet. Ook loop je een stukje, zodat de specialist kan controleren op welke manier je je voet beweegt tijdens het lopen.

Bij soepele platvoeten is lichamelijk onderzoek vaak voldoende. Als er stijve platvoeten worden geconstateerd, worden er röntgenfoto’s gemaakt om eventuele vergroeiingen van de voetbotjes in beeld te brengen.

De behandeling van platvoeten kan niet-operatief of operatief zijn.

Niet-operatieve behandeling van platvoeten

De meeste klachten van platvoeten worden verholpen met een niet-operatieve behandeling. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:

Steunzolen of podotherapeutische zolen

Steunzolen of podotherapeutische zolen ondersteunen de voet beter, waardoor de belasting op de pezen afneemt. Dit is met name voor soepele platvoeten meestal voldoende om de klachten te verhelpen.

Schoenen

Als alleen steunzolen onvoldoende helpen, kunnen orthopedische schoenen uitkomst bieden. Orthopedische schoenen zijn op maat gemaakt, zodat ze je voet optimaal ondersteunen.

Gips

Als er sprake is van ernstige overbelasting, kan een gipsbehandeling helpen. Bij een gipsbehandeling wordt de voet voor een periode van meestal vier tot acht weken in een goede stand gezet. Hierna krijg je ter ondersteuning een steunzool en/of orthopedische schoen.

Operatie bij platvoeten

Als niet-operatieve behandelingen onvoldoende werken, kan een operatie nodig zijn. Dit is een ingrijpende behandeling en bestaat uit het herstructureren van de botten en pezen. De behandeling voor soepele en stijve platvoeten verschilt vaak.

Als er sprake is van een soepele platvoet en beweging is nog mogelijk, dan wordt een operatie uitgevoerd waarbij de gewrichten in de achtervoet gespaard blijven. Bij deze operatie worden pezen verplaatst en wordt de stand van de botten gewijzigd.

Bij een stijve platvoet is het soms nodig om een of meerdere gewrichten van de achtervoet chirurgisch vast te zetten.