Verzakking (Prolapsis uteri)

Wat is verzakking?

In het kort:

  • Bij een verzakking verslappen de weefsels in de bekkenbodem.
  • De baarmoeder, endeldarm en/of blaas kunnen hierdoor verplaatsen.
  • De kans op verzakking is groter op latere leeftijd, na zwangerschap, bij overgewicht, chronische hoest en harde ontlasting (door hard persen).
  • Bij verzakking kunnen verschillende symptomen optreden, zoals een vol gevoel in de vagina, plasproblemen en lichte rugpijn.
  • De behandeling bestaat vaak uit hormoonbehandeling, bekkenbodemoefeningen of een operatie.

Over verzakking

Naarmate je ouder wordt, worden allerlei weefsels wat slapper en minder elastisch. Dat kan ook gebeuren bij de weefsels die je baarmoeder en vagina op hun plaats houden. Deze kunnen bovendien zijn uitgerekt door een bevalling. Het gevolg is een verzakking van je baarmoeder. Bij een volledige verzakking kan een groot deel van je vagina of baarmoeder door de vaginale opening steken en pijn of ontstekingen veroorzaken.

Door een verslapping van weefsels in je bekkenbodem kan je baarmoeder deels in je vagina zakken en op de blaas of endeldarm drukken. Meestal ontstaat een verzakking nadat je in de overgang bent geraakt, de weefsels kunnen dan verslappen als gevolg van een lager oestrogeengehalte in je bloed. De kans op een baarmoederverzakking is groter als je:

  • Overgewicht hebt
  • Meerdere kinderen hebt gebaard of een moeilijke bevalling hebt gehad
  • Last hebt van chronische hoest
  • Vaak hard moet persen bij de ontlasting (bijvoorbeeld door verstopping)
  • Een blanke huidskleur hebt

Je kunt voelen dat je een baarmoederverzakking hebt, doordat je het gevoel hebt dat je vagina vol zit, of doordat er iets uit je vagina steekt. Klachten waarmee een vaginale verzakking gepaard kan gaan:

  • Veel moeten plassen
  • Lichte rugpijn
  • Incontinentie
  • Blaasontsteking
  • Moeite bij het poepen of plassen

Andere vormen van verzakking die kunnen optreden, los van of in combinatie met een baarmoederverzakking:

  • Endeldarmverzakking: een verzakking van de darm
  • Blaasverzakking: een verzakking van de blaas

Andere aandoeningen van de baarmoeder:

  • Vleesboom
  • Baarmoedergezwel
  • Baarmoederpoliep

Wanneer je na de overgang een verzakking krijgt, kan het zijn dat je oestrogeenhormonen krijgt voorgeschreven. Deze hormonen zijn na de overgang in verminderde mate aanwezig in je lichaam. Dit kan er voor zorgen dat je weefsels slapper worden. Door een behandeling met oestrogeentabletten of een crème voor in de vagina kunnen de weefsels weer wat verstevigd worden. De verzakking gaat er echter niet van weg.

Er bestaan ook ringen die in je vagina kunnen worden gebracht, die er bij sommige vrouwen voor kunnen zorgen dat de baarmoeder weer op zijn plek geduwd wordt. Het is ook mogelijk om de baarmoederverzakking operatief te verhelpen. Je baarmoeder kan worden verwijderd of de banden waaraan deze hangt kunnen worden ingekort en je vagina kan weer op de goede plek worden teruggebracht.

Wat kun je zelf doen?

Als je weet dat je risico loopt op een baarmoederverzakking kun je deze proberen te voorkomen. Dat kan door middel van oefeningen waarmee je je bekkenbodemspieren versterkt. Je kunt je grote bekkenbodemspier trainen door hem regelmatig aan te spannen. Het is de spier die je aanspant wanneer je op het toilet zit en probeert te stoppen met plassen. Het voelt alsof je je urinebuis, vagina en anus probeert af te sluiten.

Je kunt deze oefening staand of zittend uitvoeren, maar doe het niet tijdens het plassen. Het is niet gezond om je plas steeds tussendoor te stoppen.