Wereld Tuberculose Dag valt ieder jaar op 24 maart en is bedoeld om de bewustwording te creëren dat de besmettelijke infectieziekte, tuberculose nog steeds voorkomt in de wereld. Onderzoek en preventie zijn daarom erg belangrijk.
Het thema van Wereld Tuberculose Dag in 2022 is “Investeren om tbc te beëindigen. Red levens."
Wat is Tuberculose?
Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie, micobacterium tuberculosis. Deze ziekte laat zich meestal zien in de long (55%). Het kan ook in andere organen van het lichaam (hart, lymfeklieren, wervels) voorkomen.
Welke klachten krijg je bij tuberculose?
Een primaire infectie verloopt symptoomloos. Tuberculose kan lang zonder klachten voorkomen. Ook al zijn er bijvoorbeeld wel afwijkingen op een longfoto te zien. De meest voorkomende klachten bij een besmet persoon zijn:
- Langer dan 3 weken aanhoudend hoesten en bloed ophoesten
- Koorts
- Moeheid
- Vermagering
- Nachtzweten
Hoe raakt iemand besmet met tuberculose?
Tuberculose wordt meestal door een patiënt, met (besmettelijke) longtuberculose, via de lucht overgedragen. Wanneer zo iemand hoest, komen de bacteriën vanuit de longen via kleine druppeltjes in de omgeving vrij. Deze kleine druppeltjes kunnen dan bij inademing in de longblaasjes van iemand anders terecht komen. De bacteriën veroorzaken dan kleine ontstekingshaarden met als gevolg:
- Het lichaam ruimt de ontstekingshaarden zelf op waardoor je niet ziek wordt.
- De ontstekingshaarden veroorzaken ziekte.
- De ontstekingshaarden worden versleept naar andere delen van het lichaam.
Wat zijn de preventie maatregelen?
Een goede hoesthygiëne helpt besmetting te voorkomen: hoesten met de hand voor de mond met gebruik van een papieren zakdoek en een afgewend hoofd.
Andere preventieve maatregelen zijn ventilatie en verlichting. Het openen van de ramen zorgt ervoor dat bacteriën wegwaaien en het binnenlaten van zonlicht dood de bacterie binnen enkele uren. Indirect daglicht doet hier iets langer over.
Indien iemand besmet is geraakt met tuberculose, wordt zo iemand gedurende een aantal weken opgenomen in een ziekenhuis. De patiënt krijgt een aparte kamer waar o.a. een negatieve luchtdruk heerst, de zogenaamde isolatie-kamer. Na twee tot drie weken behandeling is de besmettelijkheidsgraad meestal zo laag geworden dat de persoon zonder gevaar voor zijn/haar omgeving weer naar huis en aan het werk kan.
Soms wordt besloten om de zieke, vanaf het begin, thuis te behandelen. Mits het naleven van enkele eenvoudige maatregelen: hoesthygiëne, zoveel mogelijk hun bezoek beperken, dichtbevolkte ruimten vermijden, contact met baby’s en jonge kinderen vermijden en goed verlichten en verluchten van de ruimten. Soms wordt het dragen van een chirurgisch mondmasker aangeraden.
Hoe geschiedt de behandeling van een persoon die besmet is met tuberculose?
De behandeling van tuberculose bestaat uit verschillende medicijnen die voor een langere periode moeten worden ingenomen. Op deze manier wordt de bacterie zo snel en volledig mogelijk uitgeschakeld.
De behandeling tegen tuberculose bestaat uit twee fasen:
- Intensieve fase
Deze duurt ongeveer twee maanden. In deze periode worden een groot deel van de bacteriën gedood. De patiënt slikt dan minimaal vier verschillende soorten medicijnen. De meest gebruikte medicijnen bij tuberculose zijn: Isoniazide, Rifampicine, Pyrazinamide en Ethambutol
- Continuatie-fase.
Omdat een klein deel van de bacteriën veel moeilijker te doden is volgt er nog een aanvullende fase van ongeveer vier maanden. In deze periode gebruiken de meeste mensen nog twee verschillende soorten medicijnen.
Als er sprake is van ongevoeligheid (resistentie) tegen bepaalde medicijnen wordt de behandeling van tuberculose aanzienlijk gecompliceerder en langer.
In landen waar tuberculose vaak voorkomt vaccineert men tegen de ziekte.
Bronnen: