GEZONDHEIDSENCYCLOPEDIE
29 resultaten gevonden
-
Foetaal Alcohol Syndroom (FAS)
Het Foetaal Alcohol Syndroom, ook wel afgekort tot FAS, is een aandoening waarbij er hersenbeschadiging is ontstaan door alcoholconsumptie tijdens de zwangerschap. Een FAS-baby heeft vaak fysieke en mentale tekortkomingen en heeft voor zijn geboorte al last van een groeiachterstand. De gevolgen van het Foetaal Alcohol Syndroom zijn onomkeerbaar voor een FAS-baby. Het Foetaal Alcohol Syndroom valt in de categorie van de Foetaal Alcohol Spectrum Disorders.Lees verder -
Fotopsie (Sterretjes zien, Scintillatie)
Wat zijn sterretjes? De meeste mensen zien wel eens sterretjes voor hun ogen, bijvoorbeeld bij snel bukken of door een klap op het hoofd. Het zijn kleine, felle lichtflitsjes in het gezichtsveld die worden veroorzaakt door een sterke prikkeling van het netvlies (retina). Als er iets misgaat met het netvlies voel je dat niet als pijn, omdat het netvlies alleen kan reageren op licht. Bij bijvoorbeeld een klap op het hoofd, druk op het oog of snelle oogbewegingen ontstaat er druk of rek aan het netvlies, waardoor er elektrische prikkels naar de hersenen worden gestuurd. Je hersenen interpreteren dat als lichtflitsen of kleurenpatronen. Je kunt ook sterretjes zien als je bent flauwgevallen of als je je erg hebt ingespannen en daarbij je adem hebt ingehouden. Dan krijgt het netvlies even een tekort aan zuurstof en reageert ook weer met prikkels naar je hersenen die je ziet als lichtflisen. 'Sterretjes' bij een migraineaanval Sommige mensen zien bij het begin van een migraineaanval kleurige vlekken verschijnen in hun gezichtsveld. Deze zijn echter van een totaal andere aard en hebben niets met de gewone sterretjes te maken. Je hoeft je niet ongerust te maken als je af en toe sterretjes ziet. Alleen als dat heel plotseling gebeurt zonder dat er een duidelijke oorzaak voor is, als het maar in één oog gebeurt of als het niet binnen een dag vanzelf overgaat, is het goed om naar de huisarts te gaan.Lees verder -
Fractuur van Colles (Polsbreuk)
De pols vormt het gewricht tussen de onderarm en de hand. Polsbreuken ontstaan meestal door een val op de gestrekte of licht gebogen arm. De fractuur van Colles is een veel voorkomende specifieke polsbreuk van het uiterste deel van het onderarmbeen (spaakbeen). Er is verplaatsing van het bot, zwelling en pijn. Behandeling Snelle en juiste behandeling (rechtzetten van de pols) is noodzakelijk, omdat scheefstand kan leiden tot beperking van de beweging. De behandeling bestaat uit een gipsspalk. Na vier weken wordt meestal het gips verwijderd en kan oefening beginnen.Lees verder -
Fragiele X-syndroom (Martin-Bell syndroom)
Wat is het fragiele X-syndroom? Het fragiele X-syndroom, ook wel het Martin-Bell syndroom genoemd, is een zeldzame erfelijke aandoening. De aandoening kenmerkt zich door een afwijking aan een stukje DNA, het X-chromosoom. Belangrijke symptomen van deze aandoening zijn een vertraagde lichamelijke ontwikkeling en een geestelijke ontwikkelingsachterstand. Mannen hebben slechts één X-chromosoom. Een afwijking van dit gen uit zich daardoor al gauw in klachten. Vrouwen hebben twee X-chromosomen. Het andere, gezonde X-chromosoom werkt zoals het hoort. Hierdoor hebben vrouwen met het fragiele X-syndroom minder klachten dan mannen. Oorzaken De oorzaak van het fragiele X-syndroom is een afwijking op het X-chromosoom. Een klein stukje DNA wordt continu herhaald, alsof een bandje blijft haperen. Hierdoor kan het gen niet meer goed functioneren. Het syndroom is erfelijk. In de meeste gevallen is een of beide ouders drager van het fragiele X-syndroom, maar ondervindt hier zelf geen klachten van. Symptomen De symptomen van het fragiele X-syndroom zijn: Achterstand in de geestelijke ontwikkeling. Grote afstaande oren, brede kin en hoog en breed voorhoofd vanaf de puberteit (bij jongens). Vergrote zaadballen na de puberteit (bij jongens). Autisme op volwassen leeftijd. Soms is er sprake van een hartziekte of zijn de gewrichten hypermobiel. De ernst van de klachten verschilt per persoon. Bij meisjes met het fragiele X-syndroom zijn de symptomen minder aanwezig. Soms hebben ze een lichte geestelijke beperking, maar dit is niet bij alle vrouwelijke patiënten het geval. Verder zijn meisjes met het fragiele X-syndroom vatbaarder voor depressies ten opzichte van gezonde vrouwen en kan de menopauze vervroegd ingaan (midden dertig). Diagnose Een klinisch geneticus stelt het fragiele X-syndroom vast door middel van een DNA-onderzoek. Dit onderzoek kan zowel voor als na de geboorte plaatsvinden. In eerste instantie bekijkt de laborant het DNA onder de microscoop. Als het fragiele stukje zichtbaar is, wordt gekeken hoe vaak het stukje DNA zich herhaalt. Hoe meer herhalingen, hoe meer klachten aanwezig zijn. Behandeling Het fragiele X-syndroom is niet te genezen, omdat de afwijking in het DNA onherstelbaar is. De behandeling bestaat daarom uit het zo goed mogelijk begeleiden van kinderen met deze aandoening. Ondersteuning met logopedie, taaltraining en bezigheidstherapie helpt hun mogelijkheden optimaal te benutten. Ook hebben mensen met het fragiele X-syndroom baat bij structuur en voorspelbaarheid. Soms helpt medicatie om beter te functioneren, zoals antidepressiva, angstremmende middelen en stimulerende middelen.Lees verder